رفتار مصرف کننده: رفتار به اقدامات معمول مصرف کنندگان اشاره دارد مانند تماشای یک پیام بازرگانی از تلویزیون، بازدید از یک فروشگاه یا خرید یک کالا. رفتار مرتبط با این است که مصرفکننده چه کاریرا واقعا۰ انجام میدهد در حالیکه احساس و شناخت با حالات درونی و فکری مصرف کننده در ارتباط است. فعالیتهای فیزیکی، احساس و ذهنی که افراد هنگام انتخاب، خرید، استفاده و دورانداختن کالا و خدمات در جهت ارضاء نیازها و خواسته های خود انجام میدهند، به رفتار مصرف کننده تعبیر میشود. در تعریفی دیگر رفتار مصرف کننده، مجموعه فعالیتهایی است که مستقیماً در جهت کسب، مصرف و دور انداختن کالا و خدمات صورت میگیرد. این فعالیتها شامل فرایند تصمیماتی است که قبل و بعد از این اقدامات انجام میپذیرند.
خرید تکانشی به صورت زیر تعریف شده است: ”تجربه ناگهانی یک مشتری که اغلب با یکدندگی همراه بوده آن خرید به صورت آنی اتفاق میافتد.” حال با استفاده از این تعریف، ما آن را به این صورت بسط میدهیم: خرید تکانشی، یک خرید فوری و اتفاقی است، بدون اینکه هیچ نیت قبلی برای خرید طبقه خاصی از محصول یا یک خرید ویژه وجود داشته باشد. این گونه رفتارها از روی اشتیاق و بدون هیچ تفکر و تاملی صورتمیگیرد و خرید اقلام سادهای که به یادمیآوریم و یا خرید یک هدیه برای کسی را شامل نمیشود.
به منظور سنجش و ارزیابی رفتار مصرف کنندگان در خرید تکانشی یا فاکتورهای رفتاری مصرف کننده که بر خرید تکانشی وی موثر می باشد می توان از پرسشنامه ای که توسط زندی در سال ۱۳۹۵ بر مبنای مدل دنیس (۲۰۰۴) طراحی شده است، استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۲۵ گویه و ابعاد سهولت برای مصرف کنندگان، مزایا و ارزش برای مشتریان، هزینه برای مشتریان، ارتباطات و روابط با مشتریان، مدیریت اقلام و محاسبه، حق انتخاب مشتری و خدمت و اولویت دادن به مشتری میباشد. روایی و پایایی این پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفته است.
