حافظه فعال پیشنیازی برای انتخاب اطلاعات مربوطه و فیلترکردن اطلاعات نامربوط است. حافظه فعال نوعی دستگاه کارکرد ذهنی است که در آن اطلاعات برای کمک به تصمیم گیری، حل مسئله و درک بیان نوشتاری و کلامی مورد دستکاری قرار می گیرد. این سامانه مسئولیت ذخیره سازی موقت اطلاعات را به عهده دارد و داده های ورودی به سامانه شناختی را در خود به صورت آماده باش نگهداری می کند. بنابراین، حافظه فعال، سیستم فعال و پویایی است که برای اندوختن و دستکاری موقتی اطلاعات و انجام تکالیف شناختی پیچیده مانند یادگیری، استدلال، ادراک و تفکر به کار میرود. همچنین، این مفهوم به طور فعال در ارتباط با اطلاعاتی است که می خواهند به حافظه بلندمدت منتقل شوند.
به منظور سنجش حافظه فعال می توان از آزمون حافظه فعال دانیمن و کارپنتر (۱۹۸۰) استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۲۷ جمله است. این ۲۷ جمله به شش بخش، به صورت بخش دو جمله ای، سه جمله ای، چهار جمله ای، پنج جمله ای، شش جمله ای و هفت جمله ای، تقسیم بندی شده است. روایی و پایایی این پرسشنامه در دو مطالعه در سال های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۸ مورد تأیید قرار گرفته است.
