رفتارهای شهروندی سازمانی: رفتارسودمندی که در شرح شغل قید نشده است اما کارکنان برای کمک به دیگران در انجام وظایفشان به نحوی مشهود از خود بروز می دهند. بنابراین می توان رفتار شهروندی سازمانی را روغن کاری حرکت ماشین اجتماعی سازمان نامید (چان و لای، ۲۰۱۷). متغیر(OCB) که برای نامیدن آن از تعابیر و واژه های دیگری مانند: سندروم سرباز خوب، رفتار اختیاری، داوطلبانه و افزون بر نقش استفاده می شود. موج نوینی را در ارزش موجود از رفتارهای مزیت بخش سازمانی ایجاد کرده است. که اهمیت آن در اثر بخشی سازمان آشکار می شود (لین و همکاران، ۲۰۱۶). این متغیر درخواستگاهی بیرون از نظام های آموزشی، برای نخستین بار توسط چستر بارنارد مطرح شده است، اما آنچه امروز از آن به جا مانده، وامدار تلاش های ارگان و همکاران اوست (زین آبادی و همکاران، ۱۳۸۷). پژوهشگران اعتقاد دارند که رفتار شهروندی سازمانی به سه نوع مختلف، خود را نشان می دهد که شامل اطاعت سازمانی، وفاداری سازمانی و مشارکت سازمانی می شود. اطاعت سازمانی توصیف کننده رفتار های است که ضرورت و مطلوبلیتشان شناسایی و در ساختار معقولی از نظم و مقررات پذیرفته شده اند. شاخص های اطاعت سازمانی رفتارهای نظیراحترام به قوانین سازمانی، انجام وظایف به طور کامل و انجام دادن مسئولیت ها با توجه به منابع سازمانی است. وفاداری به سازمان، از وفاداری به خود، سایر افراد و بخش های سازمانی متفاوت است؛ و بیان کننده میزان فداکاری کارکنان در راه منافع سازمانی و حمایت و دفاع از سازمان است. و در آخر مشارکت سازمانیکه با مشارکت فعال کارکنان در اداره امور سازمان معنی پیدا می کند به حضور در جلسات، به اشتراک گذاشتن عقاید خود با دیگران و اگاهی به مسائل جاری سازمان است. باید عنوان کرد که در مورد ابعاد رفتار شهروندی سازمانی اتفاق نظر وجود ندارد. بررسی های انجام شده نشان داد که تقریبا ۳۰ نوع رفتار شهروندی سازمانی شناسایی شده است که در برخی مواقع همپوشانی مفهومی زیادی میان آنها وجود ندارد (اخلاصی، ۱۳۹۶).
به منظور بررسی رفتارهای شهروندی سازمانی می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۱۶ گویه و دو مولفه رفتارهای معطوف به کارکنان و رفتارهای معطوف به سازمان میباشد که از پژوهش معتبر لی و آلن (۲۰۰۲) استخراج شدهاند. روایی و پایایی این پرسشنامه در مطالعه ای در سال ۱۳۹۴ مورد تأیید قرار گرفته است.