انگیزش را وجود یا ایجاد حالت درونی یا کشش یا رغبت یا تمایلی که فرد را به انجام رفتارهای خاصی وادار می‌سازد، تعریف‌کرده‌اند. انگیزش باعث می‌شود که فرد، رفتاری را به صورت جهت‌دار، با تلاش، جدیت و تداوم در طول دوره زمانی خاصی انجام دهد. انگیزش بخش پیچیده‌ای از روانشناسی و رفتار انسان است که چگونگی انتخاب‌های افراد برای سرمایه‌گذاری در زمان خود، میزان انرژی صرف شده برای انجام امور، چگونگی تفکر و احساسشان در مورد یک کار و این که تا چه زمانی در یک کار باقی می‌مانند و مقاومت می‌کنند را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پژوهش‌های اخیر در زمینه انگیزش در محیط‌های آموزشی دیدگاهی اجتماعی-شناختی (social-cognitive) از انگیزش ارائه کرده‌اند. بر اساس این دیدگاه، شناخت افراد در مورد کار علمی (به عنوان مثال باورهای مربوط به توان علمی خود، انتظارات در مورد نتایج مشارکت در کار، اهداف خود برای کار) تحت تأثیر عوامل زمینه‌ای اجتماعی مانند پیام استاد در مورد دشواری کار، درک از توانایی همکلاسیان، اطلاعاتی در مورد اهمیت یادگیری محتوا و مواد درس و… قرار دارد. بر اساس این دیدگاه، انگیزش به طور کامل به عوامل درون فردی و یا به طور کامل به زمینه بستگی ندارد بلکه انگیزش از تعامل بین افراد در زمینه و چهارچوب اجتماعی کلاس درس و محیط آموزش نیز حاصل می‌شود.
اثر بخشی هر برنامه آموزشی تا حدود زیادی بستگی به افراد یادگیرنده و تمایل آنها برای آموزش یادگیری دارد. برخی از افراد انگیزه درونی دارند و به طور خودکار در آموزش شرکت می‌کنند اما برای برخی دیگر ایجاد محرک، پاداش و تشویق جهت کسب آموزش ضروری می‌باشد. بنابراین طراحی برنامه آموزشی باید به گونه‌ای باشد که در آن ایجاد و وجود انگیزش در دانشجویان تداوم داشته باشد تا از آن طریق آموزش اثربخش گردد . مطالعات و بررسی‌ها نشان داده است عوامل متعددی در انگیزش دانشجویان به منظور یادگیری مؤثر است. به عنوان مثال استفاده از روش‌های نوین آموزشی، طراحی سیستم نوین ارزیابی عملکرد، تجهیز مدارس و دانشگاه‌ها به امکانات و وسایل مورد نیاز و گسترش و بهبود فضای آموزشی از جمله عواملی است که به افزایش انگیزش و یادگیری می‌انجامد.
به منظور سنجش و ارزیابی انگیزش یادگیری دانشجویان می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۲۲ گویه و ابعاد عوامل بهداشتی و عوامل انگیزشی می‌باشد که از پژوهش معتبر سید جوادین استخراج شده‌اند. روایی و پایایی این پرسشنامه تأیید شده است.
