سلامت روان به رفاه احساسی و روانی افراد اشاره دارد. سلامت روانی خوب به افراد کمک می کند تا زندگی نسبتا شاد و سالمی داشته باشند. همچنین روان سالم کمک می کند تا انعطاف پذیری و توانایی کنار آمدن با موانع زندگی را داشته باشیم.

معاینه وضعیت روانی، بخشی از ارزیابی بالینی است که مجموع مشاهدات و برداشت‌های معاینه‌کننده را در مورد یک بیمار روانی به هنگام مصاحبه توصیف می‌کند. در حالی که شرح حال و سابقه بیمار ثابت باقی می‌ماند، وضعیت روانی او ممکن است روزبه‌روز یا ساعت‌به‌ساعت تغییر یابد. معاینه وضعیت روانی در اصل از معاینه پزشکی بدنی الگو گرفته است. همان‌گونه که معاینه پزشکی بدنی برای بررسی سیستم‌های عمده‌ بدن طراحی می‌شود، معاینه وضعیت روانی نیز سیستم‌های عمده کارکرد روانی را از لحاظ روان‌پزشکی بررسی می‌کند.

در دهه‌های اخیر این روش، کانون اصلی ارزیابی بیماران در بسیاری از موقعیت‌های روان‌پزشکی بوده است. داده‌های خام حاصل از معاینه وضعیت روانی به طور انتخابی با دیگر اطلاعات مربوط به سوابق کلی، یکپارچه می‌شود تا یک تصویر منسجم از فرد به دست آید و سرانجام به تشخیص منتهی شود.

آزمون کوتاه معاینه وضعیت روانی یا به اختصار MMSE، به منظور غربالگری زوال عقلی در سال ۱۹۷۵ توسط مارشال فولشتین ابداع گردید. MMSE دارای ۲۰ سوال است. اعمال شناختی که در این آزمون مورد ارزیابی قرار می‏گیرند عبارتند از: ۱) Orientation که با پنج پرسش در مورد زمان و پنج پرسش در مورد مکان سنجیده می‏شود، ۲) Registration که در ارزیابی آن سه کلمه به فرد گفته می‏شود و او باید آنها را تکرار کند، ۳) Attention و Calculation که در ارزیابی آن فرد باید از عدد ۱۰۰ بطور متوالی ۷ عدد کم نماید (۳ عدد در بیماران بی سواد) یا یک کلمه را معکوس بیان نماید، ۴) Recent memory که از فرد می‏خواهیم سه کلمه قبلی را تکرار نماید. ۵) عملکردهای مختلف زبانی: فرد باید نام یک ساعت و مداد را بگوید. یک جمله را باید تکرار کند. باید یک دستور سه مرحله‏ای را اجرا کند. این جمله را بخواند و اجرا کند: ‘ چشمهایت را ببند.’ و یک جمله کامل بنویسد. ۶) تفکر فضایی: از بیمار می‏خواهیم دو پنج ضلعی متقاطع را کپی کند. پاسخ به هر سوال، صحیح یا نادرست بوده، امتیاز کلی براساس تعداد پاسخهای صحیح محاسبه می‏گردد. کل امتیاز حاصل از آن ۳۰ امتیاز می‏باشد که نمرات ۲۴ و بالاتر نرمال، ۲۴-۱۸ مشکوک به داشتن مشکل شناختی، و کمتر از ۱۸ دارای مشکل شناختی تلقی می‏شود. روایی و پایایی این پرسشنامه در مطالعه ای در سال ۱۳۸۶ مورد تأیید قرار گرفته است.