استرس ناباروری باردار نشدن بعد از یک سال ارتباط جنسی منظم یا ناتوانی در انتقال حاملگی به تولد است که توسط ۱۷% از خانمهای در سن باروری تجربه میگردد. استرس ناباروری فشار روانی که در اثر تاثیرات منفی روانی، اجتماعی، جسمانی و اقتصادی تجربه ناباروری ایجاد میشود را استرس ناباروری گویند. این پدیده به عنوان یک استرس، به بروز احساسات متعددی منجر میگردد، برخی از احساسات منطقی هستند و به علت مشکلاتی که فرد از نظر موقعیت اجتماعی و درمانی متحمل میشود، پدید میآید و برخی نیز غیر منطقی هستند.ناباروری از جمله استرسهایی است که ساختار روانی و روابط بین فردی شخص را بهشدت تحت تأثیر قرار میدهد. هرچند ناباروری در مراحل اولیه به عنوان یک وضعیت بالینی تلقی میگردد اما تشخیص آن میتواند تاثیرات زیادی بر عملکرد هیجانی زوجین درگیر در این مشکل بر جای بگذارد. این تاثیرات منفی در مطالعات متعدد نشان داده شده است(غریبی، ۱۳۹۴). از نظر روانشناختی، ناباروری یک دورهی بحرانی است که از عدم تعادل شناختی و هیجانی بین زوجهایی که انتظار داشتن بچه را دارند و آنهایی که قادر نیستند به هدفشان برسند، ناشی میشود (دسسوزا و همکاران، ۲۰۱۴). ناباروری میتواند نوعی بحران زندگی، بحران هویت، یک بیماری مزمن، یک آسیب، یا علتی از اندوه و سوگواری یا یک تجربهی هستیگرایانه و آمیزهای از همهی اینها در نظر گرفته شود (غریبی، ۱۳۹۴). عدهای نیز بر این باورند که ناباروری در بیشتر موارد باعث تنش هیجانی میشود. آنها شدت هیجان ناشی از ناباروری را به عنوان بحران ناباروری توصیف میکنند و معتقدند که ناباروری، در تمام زمینههای شخصی، ارتباطی و شغلی زوجها تاثیر میگذارد (تقوی و فتحی آشتیانی، ۱۳۸۸).
به منظور بررسی استرس ناباروری می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۴۶ گویه و ابعاد نگرانی اجتماعی، نگرانی جنسی، نگرانی ارتباطی، ریسک زندگی بدون فرزند، نیاز به والد بودن و یک شاخص کلی استرس ناباروری میباشد که از پژوهش معتبر نیوتن و همکاران (۱۹۹۹) استخراج شدهاند. روایی و پایایی این پرسشنامه در مطالعه ای در سال ۱۳۹۴ مورد تأیید قرار گرفته است.