پرسشنامه اضطراب چندبعدی کتابخانه ای – ون کمپن (۲۰۰۳)

پرسشنامه اضطراب چندبعدی کتابخانه ای – ون کمپن (۲۰۰۳)

اضطراب کتابخانه­ ای را می توان «ترس و اضطراب هنگام استفاده و حتی تفکر استفاده از کتابخانه» تعریف کرد. لذا، در این پژوهش اضطراب اضطراب چندبعدی کتابخانه ای شامل ابعاد: راحتی و اعتماد به نفس در هنگام استفاده از کتابخانه، اضطراب عمومی کتابخانه­ ای و فرایند جست­وجوی اطلاعات، موانع در ارتباط با کارکنان، درک اهمیت چگونگی استفاده از کتابخانه، راحتی با فن آوری مورد استفاده در کتابخانه، راحتی با کتابخانه به عنوان یک مکان فیزیکی، می­ باشد، اضطراب چندبعدی کتابخانه ای هرگونه نشانه ­های عاطفی منفی هنگام استفاده و یا تفکر استفاده از کتابخانه از قبیل ترس، نگرانی، تردید، اضطراب، احساس عدم توانایی و کفایت، احساس تنهایی، احساس آشفتگی و غیره را شامل می­ گردد. این اضطراب همواره مانعی روان­شناختی، برای بسیاری از کاربران کتابخانه ­ها بوده، عوارض گوناگون شناختی، عاطفی و رفتاری را در آن­ها موجب گردیده و سطح عملکرد آن­ها را کاهش می­ دهد. اضطراب کتابخانه­ ای باعث می­ شود کاربر هنگام حضور و استفاده از کتابخانه، آرامش و احساس راحتی نداشته و در نتیجه کتابخانه را قبل از پایان پژوهش خود ترک کرده و یا تمایل کمتری به استفاده از کتابخانه پیدا کند (ابراهیمی، ۱۳۹۱). سوآپ و کتزر (۱۹۷۲) اولین بررسی درباره اضطراب کتابخانه­ ای را در میان دانشجویان دانشگاه انجام دادند. این بررسی با استفاده از شیوه­ هایی از قبیل برقراری ارتباط، انجام مصاحبه و مشاوره در زمینه علوم کتابداری، در زمانی محدود درصدد کشف و جست­وجوی این موضوع بود که چرا برخی دانشجویان از کتابداران کمک نمی­ گیرند. این بررسی درصدد رسیدن به پاسخ این سؤال بود که چرا دانشجویانی که از کتابخانه استفاده می­ کنند تمایل به بهره گیری از همکاری کتابداران ندارند.

به منظور سنجش اضطراب چندبعدی کتابخانه ای می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۵۷ گویه و شش بعد راحتی و اعتماد به نفس در هنگام استفاده از کتابخانه، اضطراب عمومی کتابخانه ای، موانع در ارتباط با کارکنان، درک اهمیت آگاهی از چگونگی استفاده از کتابخانه، راحتی با کتابخانه به عنوان یک مکان فیزیکی و راحتی با فن آوری کتابخانه می‌باشد که از پژوهش معتبر ون کمپن (۲۰۰۳) استخراج شده‌اند. روایی و پایایی این پرسشنامه در مطالعه ای در سال ۱۳۹۱ مورد تأیید قرار گرفته است.