تفکر تأملی به دیدگاه دیویی بر می‌گردد. وی تفکر تأملی را این گونه تعریف کرده است: بررسی دقیق و مداوم هر عقیده با هر شکل متصوری از دانش، در پرتو زمینه هایی که آن را تأیید می‌کنند و نتایجی که از آن به دست می‌آید. بر اساس دیدگاه دیویی، تفکر تأملی بر نتایج ایده ها تأکید دارد و فعالیت های فکری لازم را برای رویارویی با موانع حرفه ای یا شخصی یا حل آنها، مطرح می‌سازد. او عنوان می‌کند که یک شخص نمی تواند عجولانه و بدون در نظر گرفتن تمامی امکانات یک موضوع به بررسی آن بپردازد. اصلاح تفکر تأملی عموما در مورد سطح عمیق تر تأمل به کار گرفته شده است. این نوع تفکر در جریان یادگیری و تدریس، یادگیری معنادار را به دنبال دارد و برای یادگیرندگان و مربیان در گسترش مهارت های ویژه ای که ممکن است به آنها در بهبود توانایی های کلامی، انتقادی و حرفه ای یاری برساند، موثر واقع شود.
به منظور بررسی تفکر تأملی می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۱۶ گویه و ابعاد عمل عادتی، فهمیدن، تأمل و تفکر انتقادی می‌باشد که از پژوهش معتبر کمبر و همکاران (۲۰۰۰) استخراج شده‌اند. روایی و پایایی این پرسشنامه در مطالعه ای در سال ۱۳۹۲ مورد تأیید قرار گرفته است.
