اضطراب دندان پزشکی: اضطراب عبارت است از احساس تهدید خیالی و تصوری از یک پدیده ناشناخته و ناآشنا؛ بهعبارتدیگر اضطراب، احساس ناخوشایند و مبهم ناشی از این است که فرد انتظار وقوع یک رویداد نامطلوب را دارد.اگرچه اضطراب یک حالت هیجانی است که به افراد بهنجار جهت سازگاری و دفاع از خودشان در مقابل خطرات گوناگون کمک میکند، اختلالات اضطرابی در این پاسخهای انطباقی نقص ایجاد کرده و موجب واکنشهای ناسازگارانه به شکل واکنشهای افراطی با تفریطی میشود.اضطراب دندانپزشکی بهعنوان واکنش روانشناختی ترس نسبت به مداخلات دندانپزشکی تعریف میشود زیرا فرد گمان میکند این مداخلات آسیبرسان و خطرناک است. ترس از درمانهای دندانپزشکی رایج است و حدود ۶ تا ۱۵ درصد از جمعیت عادی از اضطراب دندانپزشکی رنج میبرند.اضطراب دندانپزشکی در بین موقعیتهای اضطرابزای شایع، رتبه پنجم را دارد و میانگین سن شروع آن ۱۲ سالگی است.آغاز این اضطراب از دوران کودکی و اوج آن در اوایل بزرگسالی است و با افزایش سن کاهش مییابد.میزان اضطراب دندانپزشکی در سنین جوانتر ۱۵-۲۵ سال و ۲۵-۳۵ سال شایعتر و در گروه سنی ۵۵ تا ۵۶ سال از همه گروههای سنی کمتر است.مطالعات مقطعی زیادی نشان دادهاند که شیوع اضطراب دندانپزشکی با افزایش سن کاهش مییابد و زنان بیش از مردان این اضطراب را تجربه میکنند.اضطراب دندانپزشکی حاد شدیدترین نوع اضطراب دندانپزشکی است و در سنین ۱۸ تا ۳۹ سال، ۴ برابر بیشتر از سن ۶۰ سال است و بر سلامت حفره دهانی و دندانی تأثیر منفی دارد.در مبتلایان به اضطراب حاد دندانپزشکی، تعداد دندانهای پوسیده، ازدسترفته و از بین رفتن سلامت حفره دهانی ـ دندانی، نشاندهنده وجود مشکلات ریشهای است که در حدود ۵۷ درصد موارد دیده میشود.
به منظور سنجش و ارزیابی اضطراب دندان پزشکی می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۳۳ گویه میباشد که از پژوهش معتبر استاترد و همکاران (۱۹۹۳) استخراج شدهاند. روایی و پایایی این پرسشنامه در مطالعه ای در سال ۱۳۸۰ مورد تأیید قرار گرفته است.