اثر بخشی: اثربخشی سازمان عبارت است از درجه یا میزانی که سازمان به هدف های موردنظر خود نائل می آید. به بیان دیگر اثربخشی نشان می دهد که تا به چه میزان از تلاش انجام شده، نتایج مورد نظر حاصل شده است (نامداری، ۱۳۹۴). پارسونز معتقد است که هر سیستم اجتماعی مانند مدارس بایستی چهارمشکل اساسی را حل کند.
- سازگاری: قابلیت حل مسائل و عکس العمل توأم با انعطاف در مواجه با خواستهای محیط.
- نیل به اهداف: تمام سازمانها، مجموعه فعالیت ها و منابع خود را درجهت تحقق اهداف سازمانی به کار گیرند.
- انسجام: به انسجام و وحدت در سیستم اشاره دارد. فرایندی که شامل سازماندهی، هماهنگی و اتحاد در روابط اجتماعی در قالب یک کار ساختارمند است. در میان عوامل اجتماعی مهم در مدارس میتوان از رضایت شغلی، درگیری بیین فردی، غیبت دانشآموزان و روحیه افراد نام برد.
- پوشش/انطباق: به حفظ و نگهداری تمامیت سیستم ارزشی اشاره دارد. مدارس مؤثر از معلمین و دانشآموزان تعهد زیاد و رفتار مناسب را انتظار دارند. در مدارس اثربخش شاخص های اصلی شامل وفاداری، توجه به فعالیتهای مدرسه، حس هویت مشترک با مدرسه، انگیزه فردی برای کار کردن و انطباق نقش و هنجارها مورد نیاز است.
به منظور سنجش و ارزیابی اثربخشی مدارس می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۳۰ گویه و ابعاد سازگاری، نیل به اهداف، انسجام و انطباق می‌باشد که از پژوهش معتبر پارسونز (۱۹۷۶) استخراج شده‌اند. روایی و پایایی این پرسشنامه در مطالعه ای در سال ۱۳۹۴ مورد تأیید قرار گرفته است.
