هسته ارزشیابی های خود به مثابه یک سازه شخصیتی گسترده و مفهومی مرتبه بالا، منعکس کننده ارزیابیهای بنیادین افراد از خویشتن است. گستره این سازه از حرمت خود فراتر است، زیرا این سازه باورهای فرد در مورد قابلیت های خود، صلاحیت خویش و حس کلی زندگی را در بر می گیرد. خودارزشیابی های محوری مفهوم مهم و جدیدی است که با مجموعه پیامدهایی که هم برای افراد و هم برای سازمان مهم هستند، ارتباط دارد. به نظر می رسد اهمیت نظری این سازه به منظور درک رفتارهای شغلی در حال افزایش است. خودارزشیابی های محوری به عنوان یک ویژگی شخصیتی می تواند به احساس توانمندی، موفقیت، ارزشمندی، ایجاد مقاومت در برابر مشکلات، و نیز خودپنداره مطلوب، سازگاری و اعتماد به نفس بالا منجر شود.
در واقع، خودارزشیابی های محوری چارچوبی را برای تبیین تاثیرات عوامل گرایشی بر نگرش ها و رفتارهای شغلی فراهم آورده است. خودارزشیابی های محوری هم چنین به عنوان ارزیابی ها و سنجش های اساسی و بنیادینی که افراد از ارزش ها، توانایی ها، استعدادها و شایستگی های خویش انجام می دهند، تعریف شده است. این مفهوم به استنتاج های بنیادی فرد در این ارتباط که چه کسی است و خود را چگونه ادراک می کند، اشاره دارد. چنین شرایطی به نوبه خود بهبود نگرش ها و عملکرد شغلی را به دنبال خواهند داشت. خودارزشیابی های محوری روش موثری را برای پیش بینی پیامدهای مربوط به کار فراهم می آورد.
این نکته آشکار شده است که افراد با هسته ارزشیابیهای خود مثبت همواره خود را در موقعیت های مختلف به شیوه مثبت ارزیابی می کنند و خود را توانمند، ارزشمند و واجد توانایی مهار زندگی می دانند. در واقع، این افراد برانگیختهتر هستند، کار خود را به طور موثرتری انجام می دهند، با جستجوی موقعیت های چالش انگیز و پاداش دهنده از زندگی و شغل خود رضایت بیشتری دارند، سطوح پایینتری از استرس و تعارض را گزارش میدهند، به طور موثرتر با شکستها کنار می آیند و از مزایا و فرصت ها بهتر استفاده میکنند. در مقابل، افراد با هسته ارزشیابی خود منفی، خود را در مقایسه با دیگران کم ارزش می دانند، بر شکست ها و کاستی های خود متمرکز می شوند و خود را قربانی محیط خویش می دانند. هسته ارزشیابی های خود برای درک تفاوتهای افراد در ارزیابی عوامل استرسزا و فرایند مقابله، یک چهارچوب سودمند و سازمان دهنده ارایه میدهد. پژوهشگران دریافتند که باورهای عمیق درباره خود، مهار و پیامدها، بازتابی از مولفه های مهم دیدگاه فرد درباره دنیا و توانایی وی برای تحقق عمل است. این باورها به ویژه در شکل دهی واکنش های فرد نسبت به رویدادهای استرسزای زندگی یا شیوه مقابله با استرس اهمیت دارد. سطوح مثبت هسته ارزشیابی های خود افراد را مطمئن میسازد که آنها می توانند به طور موفقیت آمیزی به موقعیتهای چالش انگیز پاسخ دهند.
به منظور سنجش و ارزیابی هسته ارزشیابی های خود یا خود ارزشیابی های محوری می توان از پرسشنامه ۱۲ گویه ای جاج و همکاران (۲۰۰۳) استفاده کرد. این پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت از ۱ (کاملاً مخالفم) تا ۵ (کاملاً موافقم) امتیازدهی شده است. اطلاعات مربوط به ضریب آلفای کرونباخ برای این پرسشنامه در مطالعه هاشمی و همکاران (۱۳۹۰) مقدار ۰٫۷۱ بوده است که حاکی از پایا بودن ابزار پژوهش دارد. روایی این پرسشنامه نیز در همین پژوهش مورد تأیید قرار گرفته است.
