تئوری رهبری معنوی بر اساس مدل انگیزش درونی توسعه یافته است که از چشم انداز‌، ایمان به هدف و ماموریت سازمان‌، علاقه به نوع دوستی و بقای معنویت ترکیب یافته است. هدف رهبری معنوی توجه به نیازهای اساسی رهبر و پیروان است. چنین رهبری باعث می‌شود که کارکنان معنی حقیقی شغل خود را دریافته و برای کاری که دارند اهمیت قائل شوند‌، همچنین این حس را دریابند که کارشان از نظر سازمان و سایر کارکنان نیز مهم است. رهبران معنوی چشم انداز و ارزش‌های مشترکی برای افراد شکل داده و امکانات توانمندی‌های تیمی و سازمانی شان را فراهم می‌کنند.

به منظور سنجش و ارزیابی رهبری معنوی می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۲۴ گویه و ۷ بعد چشم انداز، نوع دوستی، ایمان، معنی داری، تعهد سازمانی، عضویت و بازخورد می‌باشد که از پژوهش معتبر ضیائی و همکاران (۱۳۸۷) استخراج شده‌اند. روایی و پایایی این پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفته است.