پرسشنامه مسئولیت اجتماعی – گوگ و همکاران (۱۹۵۲)

پرسشنامه مسئولیت اجتماعی – گوگ و همکاران (۱۹۵۲)

مسئولیت اجتماعی را از دیدگاه های مختلفی می توان بررسی نمود. تبیین مراحل رشد شخصیت انسان از ابتدای زندگی و شکل گیری مسئولیت اجتماعی با نظریات روانشناسی و روانشناسی اجتماعی و نقش پذیری و رشد مسئولیت اجتماعی با استفاده از دیدگاه های جامعه شناسان قابل بررسی است. یکی از رویکردهای غالب، رویکرد روانشناسی است که مراحل رشد انسانها و نیازهایشان را بررسی می کند و نظریه رشد که در قالب نظریه رشد اخلاقی کلبرگ و رشد اجتماعی اریکسون مطرح می باشد . کلبرگ رشد اخلاقی را دارای سه سطح مختلف اخلاق پیش عرف، اخلاق پس عرف و اخلاق متعارف می داند. در سطح پیش عرف قضاوت اخلاقی بیشتر مبتنی بر اجتناب از مجازات یا کسب پاداش است و شناخت جنبه فردی،خود مدارانه و عینی دارد . در سطح دوم تاکید بر نیازهای اجتماعی است و ارزشها بر علایق شخصی مقدم است و در سطح پس عرف است که فرد ضمن احترام به قوانین، ممکن است از نارسایی بعضی موارد قانونی نیز آگاه شده و دریابد که افراد دیگر ممکن است عقاید و ارزشهای متفاوتی داشته باشند .

کلبرگ این سطح را مقدم بر جامعه می داند و به نظر می رسد در این سطح است که مسئولیت اجتماعی افراد بیشترین رشد را دارد. و با تعریفی که از مسئولیت اجتماعی ارائه داده شد منطبق است؛ فرد دارای مهارتهای اجتماعی است و در چارچوب هنجارهای اجتماعی دست به انتخابی می زند که موجب ایجاد روابط انسانی مثبت، موفقیت و رضایت خاطر وی می شود . زیرا هم شخص آگاه است که هدف قوانین و مقررات و هنجارهای جامعه به عنوان یک قرارداد، تامین نیازهای اکثریت و رسیدن به رفاه اجتماعی است و شخصی که به این مرحله از رشد رسیده است، فردی به لحاظ اجتماعی مسئول است.

به منظور سنجش مسئولیت اجتماعی در افراد می توان از پرسشنامه ای که فراهم شده است استفاده کرد. این پرسشنامه دارای ۲۳ گویه و ابعاد اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و تعلق اجتماعی می‌باشد که از پژوهش‌ معتبر گوگ و همکاران (۱۹۵۲) استخراج شده‌اند و روایی و پایایی آن در مطالعه ای در سال ۱۳۸۹ مورد تأیید قرار گرفته است.